10. ทุมเมธชาดก

คนโง่ถูกบูชายัญ เพราะคนอธรรม

[50] "เราได้บนไว้ต่อเทวดา ด้วยคนโง่เขลา
หนึ่งพันคน บัดนี้เราจักต้องบูชายัญ เพราะคน
อธรรมมีจำนวนมาก"
จบ ทุมเมธชาดกที่ 10

อรรถกถาทุมเมธชาดกที่ 10

พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ ณ พระเชตวันมหาวิหาร
ทรงปรารภการบำเพ็ญประโยชน์แก่โลก ตรัสพระธรรมเทศนา
นี้ มีคำเริ่มต้นว่า "ทุมฺเมธานํ" ดังนี้.
ในอดีตกาล ครั้งพระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติในกรุง
พาราณสี พระโพธิสัตว์ทรงถือปฏิสนธิในพระครรภ์ของ
พระอัครมเหสี แห่งพระราชาพระองค์นั้น ครั้นประสูติจากพระ-
ครรภ์พระมารดาแล้ว พระประยูรญาติได้ขนานพระนามให้ว่า
"พรหมทัตกุมาร" พอมีพระชนม์ 16 พรรษา ก็ได้ทรงศึกษา
ศิลปะในเมืองตักกสิลา ทรงเจนจบไตรเพท และทรงสำเร็จ
ศิลปศาสตร์ 18 ประการ. ต่อมาพระราชบิดา ทรงพระราชทาน